مراقبت های قبل و حین بارداری در بیماران تالاسمی ماژور

مراقبت های قبل و حین بارداری در بیماران تالاسمی ماژور

بیماری تالاسمی یک نوع کم خونی ارثی است که در شدیدترین فرم آن یعنی تالاسمی ماژور نیازمند تزریق خون منظم می باشد. اضافه بار آهن ناشی از تزریق خون می تواند منجر به عوارض متعددی از قبیل نارسایی قلبی، اختلالات غددی مثل کم کاری تیروئید و پاراتیروئید ، دیابت، کم کاری غدد جنسی(هیپوگنادیسم) و تاخیر یا توقف بلوغ، و کمبود هورمون رشد شود. پوکی استخوان(استئوپروز)، عفونت های منتقله از طریق خون مثل هپاتیت B ، هپاتیت C، HIV ، عوارض ناشی از دارو های آهن زدا، عوارض عفونی و ترومبوتیک بعد از طحال برداری نیز از جمله عوارضی است که این بیماران را ممکن است متاثر نماید.

با پیشرفت هایی که در تشخیص و درمان بیماران تالاسمی ماژور طی دهه های اخیر رخ داده است این بیماران بقا و عمر طولانی پیدا می کنند و به سنین بزرگسالی می رسند و کیفیت زندگی این بیماران به طور قابل توجهی بهبود یافته است، تحصیل می کنند، ازدواج می کنند و تشکیل خانواده می دهند و اشتغال به کار پیدا می کنند.

اگرچه 80-90 درصد بیماران دچار هیپوگنادیسم هیپوگنادوتروپیک می شوند اما عملکرد گنادی در بخض عمده ای از بیماران طبیعی است و باروری خودبخودی یا با روش های کمک باروری می تواند اتفاق بیفتد.

بارداری برنامه ریزی شده در این بیماران بسیار مهم است چون بارداری در بیماران تالاسمی ماژور برای مادر و جنین پرخطر است بنابراین با مشاوره قبل بارداری و اقدامات حین بارداری ، زایمان و بعد از زایمان این خطات باید مدیریت شود و کاهش یابند.

خطراتی از قبیل اختلال رشد جنین(IUGR)، زایمان پیش از موعد، انتقال عفونت های ویروسی مثل هپاتیت و HIV به جنین و نارسی، جنین را تهدید می کند.

مراقبت های قبل و حین بارداری در خانم مبتلا به تالاسمی ماژور

1)وضعیت همسر از نظر ابتلا یا ناقل بودن تالاسمی و سایر هموگلوبینوپاتی ها بررسی شود(مشاوره ژنتیک)

2)آزمایشات HBS Ag، HBS Ab، HCV Ab، HIV Ab و روبلا قبل از حاملگی چک شود.

3)آزمایشات فریتین، تست های کبدی(LFT)، تست های تیروئیدی(TSH,Free T4) و کلسیم و فسفر و قند خون قبل از حاملگی چک و در صورت لزوم درمان مناسب انجام شود.

4)اکو قلب قبل از حاملگی و سپس در هر تریمستر حاملگی و همچنین بعد از زایمان انجام شود.

5)MRI قلب و کبد جهت ارزیابی بار آهن قبل از تصمیم به بارداری انجام شود.

6)سونوگرافی شکم و لگن قبل از بارداری انجام شود.

7)آهن زدایی کافی قبل از حاملگی جهت کاهش فریتین و اضافه بار آهن انجام شود.

8)به محض اطلاع از حاملگی باید دارو های آهن زدا(شلاتور ها) قطع شود.

9) آنتی بادی اسکرین قبل از حاملگی انجام شود و در صورت لزوم رمان استئوپنی و استئوپروز انجام شود

11)صرف بیس فسفونات ها مثل آلندرونات، پامیدرونات و زولدرونیک اسید حداقل 6 ماه قبل از حاملگی قطع شود.

12)دارو های مهارکننده ACE مثل کاپتوپریل و انالاپریل در زمان حاملگی قطع شود.

13)در صورت مصرف هیدروکسی اوره، ریباویرین و اینترفرون حداقل 6 ماه قبل از حاملگی قطع شود.

14) در بیماران پرخطر و افرادی که اسپلنکتومی شده اند پروفیلاکسی با آنتی ترومبوتیک مثل آسپرین و یا انوکساپارین استفاده شود و از هفته 32 حاملگی به بعد فقط از انوکساپارین استفاده شود و تا 6 هفته بعد از زایمان ادامه یابد.

15)سونوگرافی منظم جهت پایش رشد جنینی بویژه در 3 ماهه سوم حاملگی توصیه می شود.

16)در صورت نیاز به شلاتور آهن، دفروکسامین از سه ماهه دوم و سوم حاملگی می تواند استفاده شود.

17)در بیماران تالاسمی ماژور سطح هموگلوبین در حد 10 گرم بر دسی لیتر و بالاتر حفظ شود.

18)در مورد نوع زایمان(سزارین، زایمان طبیعی) متخصص زنان و زایمان با توجه به شرایط مادر و جنین باید تصمیم بگیرد.

19)غربالگری جهت دیابت بارداری در هفته 16 و در صورت نرمال بودن در هفته 28 بارداری انجام شود.

20)در صورت دریافت دارو های ضد تیروئید از قبیل کاربی مازول و متی مازول بایستی قطع و از پروپیل تیواوراسیل استفاده شود.

21)در صورت مصرف وارفارین، بایستی قطع و از هپارین اثتفاده شود.

22)اسید فولیک به منظور پیشگیری از بروز نقایص لوله عصبی در زمان حاملگی مصرف شود.

23)دارو های هیپوگلیسمیک خوراکی در صورت مصرف در زمان حاملگی به انسولین تغیر یابد.

24)مکمل های کلسیم و ویتامین D در زمان حاملگی مصرف شود.

25) اختلالات قلبی، تیروئیدی، دیابت، اضافه بار آهن، پوکی استخوان و غیره قبل از حاملگی باید درمان و سپس اقدام به بارداری صورت گیرد.

26) تیمی از متخصصین هماتولوژی، زنان، بیهوشی، نوزادان، غدد، و قلب باید در مدیریت حاملگی در این بیماران دخیل باشند.

دکتر قاسم میری علی آباد

فوق تخصص خون و انکولوژی کودکان

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران

 

/ انتهای پیام

 

بنیاد امور بیماری های خاص

@cffsd